Колькасць работнікаў у асаблівых умовах працы ў Беларусі за 10 гадоў скарацілася больш як на 30 працэнтаў

За 10 гадоў больш як на 30 працэнтаў скарацілася колькасць беларусаў, якія працуюць у асаблівых умовах працы. Аб гэтым паведаміла міністр працы і сацыяльнай абароны Ірына Касцевіч у эфіры тэлеканала "Беларусь-1", перадае карэспандэнт БЕЛТА.

"У Беларусі ў асаблівых, складаных умовах работы працуюць 20 катэгорый работнікаў - гэта 350 тыс. чалавек, паводле даных на 2019 год. З іх больш як 150 тыс. - педагогі і медработнікі, 34 тыс. - трактарысты, звыш 30 тыс. - даяркі і жывёлаводы, больш як 10 тыс. - вадзіцелі гарадскога пасажырскага транспарту. У параўнанні з 2009-2010 гадамі, колькасць такіх работнікаў скарацілася больш як на 30 працэнтаў. Гэта пацвярджае добрую дынаміку: змяняецца вытворчасць, змяншаецца колькасць асоб, якія працуюць у асаблівых умовах", - адзначыла Ірына Касцевіч.

Людзі, якія працуюць у асаблівых, шкодных умовах, могуць разлічваць на прафесійную датэрміновую пенсію. У 2009 годзе быў прыняты закон аб прафесійным пенсійным страхаванні, і правілы выхаду на такую пенсію змяніліся. Так, з улікам павелічэння колькасці пенсіянераў і нагрузкі на пенсійную сістэму, было прапанавана выйсці на самастойную крыніцу фінансавання, гэта значыць на накапляльную сістэму: колькі накапіў, столькі і атрымаеш.

У 2019 годзе, праз 10 гадоў, у Мінпрацы стала паступаць вялікая колькасць зваротаў з боку работнікаў і прафсаюзных арганізацый: практыка паказала, што работнікі, якія перайшлі ў прафесійную пенсійную сістэму, не змаглі накапіць дастаткова сродкаў для нармальнай дадатковай пенсіі.

Таму кіраўніком дзяржавы быў падпісаны ўказ нумар 15 ад 17 студзеня 2020 года "Аб змяненні ўказаў Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь", які рэгулюе пытанні датэрміновага пенсійнага забеспячэння грамадзян, занятых на работах з асаблівымі ўмовамі працы і асобнымі відамі прафесійнай дзейнасці. Згодна з указам, работнікі, якія выпрацавалі не менш як палавіну спецыяльнага стажу, неабходнага для назначэння датэрміновай пенсіі па ўзросце або за выслугу гадоў, могуць застацца ў агульнай пенсійнай сістэме, са сродкаў якой пенсія ім назначаецца ў адпаведнасці з законам "Аб пенсійным забеспячэнні". А асобы, у якіх да 1 студзеня 2009 года сфарміраваны нязначны спецыяльны стаж, будуць у далейшым пенсіяніравацца па правілах прафесійнага пенсійнага страхавання.

Ірына Касцевіч растлумачыла: ёсць тры механізмы атрымання такой пенсіі. Згодна з першым сцэнарыем, чалавек пакідае работу са шкоднымі ўмовамі працы, выходзіць на датэрміновую пенсію за 5 гадоў да надыходу агульнаўстаноўленага пенсійнага ўзросту і атрымлівае выплаты. Далей ён можа працаваць на рабоце з нармальнымі ўмовамі, потым дасягнуць пенсійнага ўзросту і атрымліваць агульнаўстаноўленую пенсію па ўзросце.

Другі варыянт - атрыманне дадатковай выплаты да пенсіі па ўзросце. "Прадаўжаеш працаваць у шкодных умовах, дасягаеш агульнаўстаноўленага пенсійнага ўзросту, выходзіш на пенсію, атрымліваеш пенсію па ўзросце (сёння гэта ў сярэднім Br446) і дадатковую прафесійную пенсію ў памеры бюджэту пражытачнага мінімуму. Калі накапіў на 5 гадоў, то атрымліваеш гэту дадатковую пенсію на працягу пяці гадоў", - растлумачыла яна.

Ёсць і яшчэ адзін механізм. Можна не выходзіць на датэрміновую пенсію і адмовіцца ад дадатковай выплаты да пенсіі, прадаўжаць працаваць у шкодных умовах працы і атрымліваць даплату да зарплаты ў памеры не ніжэйшым за ўстаноўлены ўказам Прэзідэнта тарыф у залежнасці ад катэгорыі работніка.